ประวัติมูลนิธิ

          เมื่อวันที่ ๑๑ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๒๒  อันเป็นมงคลวโรกาสที่สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงรับพระราชทานปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาจารึกภาษาตะวันออก)  จากบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร ธนาคารไทยพาณิชย์ จำกัด (มหาชน) โดยความร่วมมือของนักศึกษาและอาจารย์จากมหาวิทยาลัยศิลปากร ได้จัดพิมพ์จำหน่ายหนังสือรวมพระฉายาลักษณ์ นำเงินรายได้ทูลเกล้าฯ ถวายเป็นกองทุนเริ่มแรกสำหรับเก็บดอกผล เพื่อพระราชทานเป็นทุนการศึกษาแก่เยาวชนผู้ขัดสน ตามพระราชอัธยาศัย ซึ่งได้ทรงพระกรุณา พระราชทานชื่อทุนว่า "ทุนสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา"

          ต่อมาได้มีผู้มีจิตศรัทธาร่วมบริจาคสมทบเพิ่มขึ้น เห็นควรขยายโครงการทุนพระราชทานเพื่อการศึกษาให้มั่นคงกว้างขวางขึ้น  จึงดำเนินการจดทะเบียนเงินกองทุนดังกล่าวขึ้นเป็นมูลนิธิ และได้รับพระราชานุญาตให้ใช้ชื่อว่า "มูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา"  ตามชื่อทุนเดิมที่ได้รับพระราชทานแล้ว ทั้งยังทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ รับเป็นองค์อุปถัมภ์ของมูลนิธิฯ ด้วย

          มูลนิธิฯ ได้เริ่มให้ทุนการศึกษาแก่นักเรียนและนักศึกษาทุกระดับที่ขาดแคลนทุนทรัพย์ตั้งแต่ประถมศึกษาถึงระดับอุดมศึกษา  โดยเริ่มให้ทุนมาตั้งแต่ปี พ.ศ.๒๕๒๕ จนถึงปัจจุบัน  ได้ให้ทุนการศึกษาไปแล้วกว่าสองหมื่นทุน เป็นเงินกว่าสองร้อยล้านบาท

          กองทุนมูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา  มีรายได้จากการบริจาคและการจัดพิมพ์พระราชนิพนธ์ในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เมื่อเสด็จพระราชดำเนินเยือนประเทศต่าง ๆ  ออกจำหน่าย และจากสิ่งพิมพ์อื่น ๆ ที่จัดทำโดยมูลนิธิฯ เช่น นามานุกรมวรรณคดีไทย ตราแผ่นดิน ตราราชสกุลและสกุล  อักษรพระนาม  และนามย่อ  เป็นต้น